ساخت تله‌کابین کرمانشاه روی تاریخ ساسانی طاق بستان؟!

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: علی‌رغم اینکه مجری طرح‌های عمرانی سازمان‌ها و نهاد‌های مختلف کشور باید مجوز‌های لازم را از اداره کل میراث فرهنگی استانی اخذ کنند، اما در بسیاری موارد نسبت به این موضوع بی‌توجهی می‌شود. اجرای طرح تله‌کابین در استان کرمانشاه یکی از همین طرح‌هاست که بدون اخذ «موافقتنامه‌های اصولی و ایجادی» از میراث فرهنگی، از مدت‌ها قبل آغازشده به‌طوری که پایه‌های تله‌کابین توسط شهرداری کرمانشاه (مجری طرح) بدون رعایت فرایند قانونی نصب شده است.

مدیر پایگاه فرهنگی طاق بستان درخصوص مشکلات و مخالفت‌های مطرح شده با اجرای این پروژه به گفت: سابقه اجرای طرح تله کابین کرمانشاه توسط شهرداری در پهنه تاریخی فرهنگی طاق بستان به سال ۱۳۷۹ برمی گردد.

صامت اجرایی افزود: در زمان ارائه طرح، اداره کل میراث فرهنگی موافقت خود را به این شرط که «اگر در آینده وجود تله کابین باعث آثار سوء در حفاظت از محوطه تاریخی طاق بستان شود، مجری طرح باید تعهدات لازم را برای جابه جایی تله کابین به این سازمان ارائه دهد» اعلام کرد. بر مبنای همین مجوز پایه‌های بتنی مبدأ تله کابین در حد فاصل ضلع شمالی «میدان پدر» و پایه انتهایی بر بام کوه طاق بستان و مشرف به مجموعه آثار تاریخی طاق بستان احداث شد، اما ادامه اقدامات به دلیل مشکلات فنی طرح از طرف شهرداری، در همان سال‌ها متوقف شد.

وی ادامه داد: پس از وقفه حدود ۱۵ سال، شهرداری مجدد در سال ۱۳۹۵ مکاتباتی را در خصوص احداث تله کابین در مسیر جدید به این اداره کل ارسال کرد. این موضوع در هیأت راهبردی پایگاه میراث ملی طاق بستان نیز مطرح شد، اما چون در این پهنه ارزشمند تاریخی، فرهنگی و شهری، بار خدماتی مضاعفی ایجاد می‌کرد، از دستور کار خارج و پیشنهاد شد که استفاده از تله کابین به صورت منطقه‌ای دیده و اجرای آن در مکان دیگری انجام شود.

اجرایی تصریح کرد: برهمین اساس در سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ شهرداری به ایجاد پایه‌های بتنی در مسیر مورد نظر خود اقدام کرد، در صورتی که هنوز در این باره هیچگونه مجوزی از سوی میراث فرهنگی صادر نشده است.
این مسئول گفت: در سال ۱۳۹۷ و همزمان با تهیه و تصویب طرح بازنگری عرصه و حریم طاق بستان و قبل از ابلاغ آن به دستگاه‌های اجرایی، جلسه‌ای با حضور معاونت وقت وزارت میراث فرهنگی در طاق بستان برگزار شد که معاونت میراث وقت، ادامه ایجاد پایه‌ها در این مسیر را منوط به اعلام نظر پژوهشگاه میراث فرهنگی دانست. وی افزود: پس از بازدید کارشناسان پژوهشگاه در چند مرحله و بررسی مسیر پروژه در نهایت اعلام شد که امکان ادامه مسیر از پایه ۸ به بعد و همچنین ایجاد ایستگاه پایانی به دلیل وجود و پراکنش آثار تاریخی از دوران پارینه سنگی ممنوع بوده و پیشنهاد شد که مسیر از پایه ۸ تغییر و به سمت شمال غرب ادامه یابد. این موضوع در جلسه اسفندماه سال ۱۳۹۹ نیز مصوب شده است.

اجرایی تصریح کرد: مشاور اجرای پروژه تله کابین پس از بررسی پیشنهاد کارشناسان پژوهشگاه، با اعلام دلایل فنی مورد نظر خود، اجرای آن را غیرممکن دانست. میراث فرهنگی نیز برای کمک به توسعه زیرساخت‌های گردشگری شهر کرمانشاه و ایجاد اشتغال بر حسب نظر کارشناسان پژوهشگاه مسیر جایگزین را ارائه کرد. این مسیر جایگزین در شهریورماه سال ۱۴۰۰ با حضور استاندار وقت و مشاور اجرای پروژه مورد تأیید قرار گرفت.

وی با انتقاد از اینکه از ابتدای طرح تله‌کابین کرمانشاه تاکنون هیچ طرح توجیهی مدون و مورد تأیید دستگاه‌های مرتبط و در قالب قوانین و مقررات جاری از طرف مجری پروژه ارائه نشده است، افزود: این پهنه شهری یکی از پرتراکم‌ترین و حساس‌ترین پهنه‌های کرمانشاه بوده و از قدیم الایام بواسطه وجود جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی مورد توجه گردشگران در مقیاس ملی و استانی بوده است که هم‌اکنون نیز در فهرست موقت ثبت در میراث جهانی یونسکو قرار دارد؛ لذا شایسته است موضوع احداث تله کابین با مطالعات و مدیریت صحیح و یکپارچه انجام شود تا شاهد افزایش چشمگیر نابسامانی‌ها در این محدوده نباشیم.

اجرایی تصریح کرد: انجام دقیق مطالعات طرح، امکان‌سنجی احداث تله‌کابین و تأثیر اجرای آن بر طرح‌های مصوب بالا دستی، از اهمیت زیادی برخوردار است بنابراین باید هماهنگی لازم با سایر ارگان‌های ذیربط صورت گیرد. وی گفت: به دلیل گذشت زمان زیاد از طرح این موضوع، ساختار مدیریت شهری کرمانشاه تغییر کرد و امروز بار دیگر مدیریت جدید شهرداری نسبت به ادامه مسیر خود که از طرف میراث فرهنگی منتفی اعلام شده بود، اصرار دارد. به همین علت به نظر می‌رسد ادامه این روند براساس ضوابط و مقررات حاکم بر عرصه و حریم آثار تاریخی در آن محدوده امکانپذیر نیست.